واقعیت افزوده و واقعیت مجازی به واسطه ی تشابه اسمی و فنی خیلی مواقع باهم اشتباه گرفته میشوند. این مقاله روایت هفت راند مبارزه ی این دو تکنولوژیست تا خودی نشان داده و تفاوتهایشان را عین کنند.
همانطور که در مقالات “واقعیت افزوده چیست؟” و “واقعیت مجازی چیست؟” گفتیم ، هر دوی این تکنولوژی ها ارتباطاتی بین دنیای واقعی و دنیای مجازی ایجاد میکنند و این خود یکی از شباهتهای بسیار آنها است ؛ اما تفاوت های واقعیت افزوده و واقعیت مجازی چیست؟
اول : پیوندها
همانطور که در مقالات مربوطه به این دو تکنولوژی گفتیم ، این تکنولوژی ها وسیله ای هستند برای ارتباطاتی بین دنیای واقعی ما و دنیای مجازی. نوعا در قالب این موضوع هر دو یکسان اند ، اما موضوع قابل توجه چگونگیِ حد و مرز این ارتباط بین محیط مجازی و واقعی است.
واقعیت افزوده بستری را فراهم میکند که عناصری از محیط دیجیتال به محیط واقعی ما راه یابند و در واقع به آن اضافه شوند ؛ اما در مقابل واقعیت مجازی توانایی منتقل شدن به محیط مجازیست به طوریکه یک آن همه ی عناصر دور و بر ما و محیط ما مجازی خواهند بود.
دوم : زاویه ی دید
این بخش از مبارزه به نوع نگاهی است که واقعیت افزوده یا واقعیت مجازی به شما هدیه میکنند. بدیهی است که هردو تلاش خود را برای ارائه ی یک تجربه ی جدید و بهتر در چگونگی دیدن میکنند اما موضوع مهمتر این است که درک کنیم هر دیدگاهِ ارائه شونده از سویشان در جای خود به بهترین شکل به کار خواهند رفت.
واقعیت افزوده در واقع یک نگاه ترکیبی به شما ارائه میکند ، نگاهی متشکل از پس زمینه ی دنیای واقعی با چاشنی محتوای مجازی این در حالی است که واقعیت مجازی دریچه ی نگاه اختصاصی 360 درجه از دنیای مجازی به شما اعطا میکند به شکلی که عملا اثری از محیط واقعی باقی نمی ماند.
سوم : مجوزها
لازم به ذکر است که از همین مرحله اشاره کنم که این مبارزه برنده ای ندارد ، به جز شما که توانسته اید تفاوتهای مهم واقعیت افزوده و واقعیت مجازی را درک کنید.
وقتی پا به دنیای واقعیت افزوده میگذارید یا بهتر بگویم واقعیت افزوده اذن ورود به دنیای شما را قرائت میکند ، شما مجوزهایی کسب میکنید از دنیای مجازی ؛ اینکه بتوانید هر عنصری را هر جای محیط خودتان که دوست داشتید ببینید ، با آن تعامل کنید ، جا به جایش کنید یا به طور کلی جایگزین یا حذف اش کنید.
موضوع در مورد واقعیت مجازی به طور دیگریست ، واقعیت مجازی شرایطی را برای شما فراهم میکند که بتوانید به دنیای مجازی ورود کنید و این اجازه را داشته باشید که هر جای آن دنیای شبیه سازی شده یا ساختگی قدم بزنید ، اجسام و اتفاقاتش را لمس و درک کنید و عملا در آن اقامت داشته باشید.
چهارم : تعاملات
تفاوت تعاملات با واقعیت افزوده یا واقعیت مجازی ، آن دسته از تعاملاتی است که با محتواهای این دودر پیش داریم (اینکه چگونه از هر یک استفاده میکنیم بحثی جداست).
واقعیت افزوده به ما در همان محیطی که هستیم عناصر دوبعدی یا سه بعدی را اضافه میکند ، در واقع یک حائل بین ما و لایه ی جدید از واقعیت موجود است که همان دیوایسی است که با آن به استفاده از واقعیت افزوده مشغول هستیم(توضیح بیشتر راند بعدی). به همین سبب ما بیشتر تعاملات ما از طریق تاچ اسکرین یا جا به جایی در محیط و اکثرا در قالب دیداری خواهند بود.
واقعیت مجازی اما مارا به دنیایی دیگر راه میدهد ، اجازه میدهد از هر زاویه به محیط آن دنیا نگاه کنیم ، عناصر آنرا لمس کنیم ، به عمق آن محیط حرکت کنیم یا بالا و پایین برویم ، صداها را حتی به صورت واقعی و سه بعدی بشنویم. نوع تعاملات در واقعیت مجازی هم به تحت تاثیرابزارهایی است که برای راه اندازی آن در اختیار داریم(در راند بعدی این موضوع ).
پنجم : دسترسی
جالب است بدانید شکل گیری تکنولوژی های Ar و Vr پیشینیه ای بسیار طولانی دارند ، اما آن معنایی که ما از واقعیت افزوده و واقعیت مجازی میشناسیم تقریبا 5-6 سال تحت تاثیر ورود شرکت های بزرگ به توسعه ی آنها شکل گرفته و کار میکند.
از سوال 2017 بود که شرکتهای بزرگ تکنولوژی وارد جریان Ar و Vr شدند ، در میان این شرکتها ، غولهای بخش موبایل بازار دنیا مثل اپل ، گوگل ، سامسونگ و … هم حضور داشتند. امروز میتوانیم بگوییم که دسترسی به این دو تکنولوژی از هر زمان دیگری ساده تر و سریعتر است ؛ چرا که حتی با یک گوشی موبایل هم میتوانید واقعیت مجازی را تجربه کنید.
در مورد هر یک از این دو تکنولوژی ، در مورد واقعیت افزوده شما با هر دستگاهی که دوربینی دارد و متناسب برای پردازش واقعیت افزوده است میتوانید آنرا تجربه کنید که قالبیا میتوان به موبایلهای اندروید ، Ios و تبلت ها اشاره کنیم.
اگر بخواهیم با همین روال به بررسی قالب اصلی دسترسی پیش برویم ، قالب اصلی دسترسی به واقعیت مجازی هدستهای آن است ، مثل Occulus Rift یا HTC Vive که در کنار هدست ، کنترلرهایی هم در کنار آنها خریداری میکنید که نقش دست و پایتان را در دنیای مجازی بازی میکنند.
لازم به ذکر است که اشاره کنیم واقعیت مجازی از طریق موبایل هم قابل دسترسی است ، خیلی از افراد حتی نمیدانند که موبایلشان چنین قابلیتی هم دارد !
ششم : کاربردها
روی کاغذ عملا میتوان اقرار کرد که تفاوتی در لیست کاربردهای واقعیت افزوده یا واقعیت مجازی وجود ندارد ، اما موضوع این است که هر کدام کجا بهترین عملکرد را از خود نشان میدهند.
واقعیت افزوده وقتی میتوانید خودی نشان دهد که فرآیندی واقعی در حال رخ دادن باشد و تمایل به ایجاد بهره وری در آن فرآیند داشته باشید ؛ اینجاست که واقعیت افزوده با قدرت تمام معجزه میکند!
واقعیت مجازی اما بیشتر برای شرایطی است که دور از دسترس است ، مثلا سفر به کرات دیگر منظومه ی شمسی . حالا واقعیت مجازی با کمال میل شمارا در کسری از ثانیه به هر جای این دنیا منتقل میکند.
هفتم : هدف
این درست که هر تکنولوژی با چشم انداز تغییر سبک زندگی افراد و کمک به بهبود کیفیت زندگیشان ایجاد میشود ، آنچیزی که در این راند قرار است بین این دو تکنولوژی محک زده شود هدف اصلی شکل گیریشان است.
اگر نیم نگاهی به تاریخچه شکل گیری واقعیت افزوده بیندازیم ، ایستگاه اول تکامل واقعیت افزوده ایجاد یک ماشین شبیه سازی به قصد فیلمبرداری صحنه ای از یک فیلم سینمایی بود. جالب است بدانید سیر تکاملی واقعیت مجازی نیز با این اتفاق شایسته جریان گرفت.
اهداف منحصر به فرد واقعیت افزوده و واقعیت مجازی در روند آنها بود که معنا گرفت. آنجا که واقعیت مجازی برای شبیه سازی پرواز و واقعیت افزوده برای سیم کشی بهتر محصولات بوئینگ استفاده شد.
به این ترتیب میتوان گفت که واقعیت افزوده با هدف بهره وری فرآیند ها و واقعیت مجازی با هدف آموزش شکل گرفت اما به هر ترتیبی که بوده امروز این دو تکنولوژی در هر حوزه ای سیطره ی کامل به کسب و کارها و فرآیندهایشان دارند.
